Trong các hệ thống máy móc thiết bị, chi tiết máy là một bộ phận không thể thiếu. Để máy móc có thể hoạt động trơn tru, hiệu quả, tăng năng suất thì các chi tiết máy này phải đảm bảo các tiêu chuẩn về hình dáng, kích thước, an toàn, công nghệ, tương thích với máy móc… Bài viết dưới đây, Thới An sẽ cung cấp tới bạn đọc tổng quan về chi tiết máy là gì cũng như quy trình gia công để đảm bảo tiêu chuẩn cần thiết.
Chi tiết máy là gì?
Chi tiết máy là những bộ phận, thành phần tạo nên một máy móc hay hệ thống máy móc. Chúng là những thành phần cơ bản và cần thiết để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ chung. Các chi tiết máy bao gồm: ốc vít, bánh răng, cần gạt…
Quy trình thiết kế và gia công chi tiết máy thường được thực hiệnt bởi các kỹ sư cơ khí hoặc kỹ sư điện tử. Các phương pháp gia công có thể bao gồm gia công cơ khí, gia công chính xác, cắt, đúc, hàn, ép…
Phân loại chi tiết máy
Dựa vào thiết kế chi tiết máy, có thể chia thành 2 loại chính: Chi tiết có chung công dụng và chi tiết không chung công dụng.
Chi tiết có chung công dụng
Nhóm có chung công dụng là những chi tiết được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại máy móc khác nhau. Chúng có chức năng, nhiệm vụ giống nhau như:
- Chi tiết điện: Motor, động cơ, bộ chuyển đổi…
- Chi tiết cơ khí: Ốc vít, bánh răng, trục, cần gạt, van, vòng bi…
- Chi tiết điện tử: Vi điều khiển, cảm biến, tụ điện, điện trở…
Chi tiết không chung công dụng
Nhóm chi tiết không chung công dụng chỉ sử dụng được trong một số loại máy móc cụ thể. Hoạt động của những chi tiết máy này liên quan mật thiết tới quá trình làm việc của máy tương ứng. Các chi tiết có công dụng riêng như: chân đế máy tính, kim máy khâu, khung xe đạp, lò xo giảm xóc ô tô, chân trụ máy khoan, cánh quạt máy bay…
Lợi ích khi sử dụng chi tiết máy
- Tăng hiệu suất sản xuất: Sử dụng các chi tiết máy chất lượng giúp tăng hiệu suất và độ tin cậy của quá trình sản xuất.
- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Chi tiết máy có độ chính xác cao và bền bỉ giúp nâng cao chất lượng của sản phẩm cuối cùng.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Sử dụng chi tiết máy tiêu chuẩn hoặc sản xuất hàng loạt giúp tiết kiệm thời gian và chi phí bỏ ra.
- Tăng độ tin cậy và tăng tuổi thọ của thiết bị, máy móc.
Yêu cầu khi gia công chi tiết máy
Quá trình gia công chi tiết máy cần đảm bảo những tiêu chí sau đây:
Độ chính xác cao
Chi tiết máy là những sản phẩm được gia công theo bản vẽ kỹ thuật, đòi hỏi độ chính xác cao, nhằm để đảm bảo khả năng lắp ráp và hiệu quả làm việc tốt.
Để làm được điều này, các đơn vị gia công phải áp dụng công nghệ máy móc hiện đại.
Yêu cầu về độ bền
Để đảm bảo khả năng vận hành lâu dài, an toàn trong quá trình sử dụng và hạn chế chi phí bảo trì bảo dưỡng thì chi tiết máy cần có độ bền cao.
Chi tiết máy có bền hay không sẽ dựa vào vật liệu sản xuất. Thông thường chi tiết máy được gia công từ kim loại, nhưng được sử dụng nhiều nhất vẫn là inox bởi nó có khả năng chống gỉ sét tốt.
Đảm bảo tiến độ
Một điều mà cũng được khách hàng quan tâm đó là tiến độ hoàn thiện gia công chi tiết máy. Việc bàn giao sản phẩm chậm trễ có thể khiến kế hoạch kinh doanh bị chậm trễ, thậm chí bị huỷ hoặc phải đền bù hợp đồng…
Vì thế, các đơn vị thực hiện gia công chi tiết máy cần đảm bảo tiến độ thi công và bàn giao sản phẩm đúng hẹn cho khách hàng.
Quy trình gia công chi tiết máy chuẩn nhất
Để tạo ra các chi tiết máy đúng yêu cầu thì quy trình gồm nhiều bước khác nhau, bao gồm:
- Lên bản vẽ: Các kỹ sư, kỹ thuật tiến hành tạo hình chi tiết trên bản vẽ đúng kích thước yêu cầu. Đây là tiền đề để máy móc có thể gia công theo và chúng ta cũng xác định được những đặc tính của chi tiết.
- Chọn loại hình sản xuất, phôi và phương pháp gia công: Bạn cần xác định xem mình muốn sản xuất hàng loạt, theo chiếc hay theo khối… Ngoài ra, bạn cần cân nhắc loại phôi phù hợp với nhu cầu và lựa chọn phương pháp gia công phù hợp.
- Phân công công việc phù hợp: Mỗi bộ phận sẽ phụ trách một quá trình gia công chi tiết máy riêng. Việc phân công như thế sẽ giúp công việc vận hành dễ dàng và trơn tru.
- Tiến hành gia công chi tiết máy
- Nghiệm thu và kiểm tra chất lượng
Ứng dụng của chi tiết máy
- Trong công nghiệp sản xuất: Chi tiết máy được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp sản xuất để tạo ra các sản phẩm như máy móc, thiết bị điện tử… Chúng đóng vai trò quan trọng trong các dây chuyền sản xuất để đảm bảo chất lượng và hiệu suất sản phẩm cuối cùng.
- Trong cơ khí và xây dựng: Trong lĩnh vực này, chi tiết máy được sử dụng để xây dựng, bảo dưỡng bảo trì các thiết bị, máy móc và cơ cấu khác nhau. Chi tiết máy đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các giải pháp kỹ thuật, công nghệ.
- Lĩnh vực công nghệ thông tin: Chi tiết máy có thể gồm các thành phần cứng của máy tính như ổ cứng, bộ nhớ, bộ vi xử lý… Đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và vận hành các thiết bị điện tử và hệ thống máy tính.
Việc hiểu rõ về khái niệm chi tiết máy là gì và ứng dụng của nó có thể giúp cải thiện hiệu suất và chất lượng của quá trình sản xuất và sản phẩm cuối cùng.